Od 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy, na podstawie których jednoosobowemu przedsiębiorcy zawierającemu z innym przedsiębiorcą w ramach swojej działalności umowę o charakterze niezawodowym, przysługuje dodatkowa ochrona kojarzona dotąd tylko z prawami konsumentów.
Na podstawie wprowadzonych zmian przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z przepisów chroniących konsumentów w zakresie:
Z dodatkowych praw będą mogli skorzystać wyłącznie przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, w tym spółki cywilne. Przywileje konsumencie nie obejmą zatem spółek osobowych (jawnych, partnerskich) ani też spółek kapitałowych (spółek z o.o., akcyjnych).
Przepisy dotyczą przedsiębiorców zawierających umowę bezpośrednio związaną z ich działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla przedsiębiorcy charakteru zawodowego, wynikającego z przedmiotu wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, zadeklarowanej przy wpisie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Nowe prawo stosuje się zasadniczo tylko do umów zawartych po 1 stycznia 2021 r. Umowy zawarte przed tą datą nie będą podlegały ani ocenie pod kątem abuzywności zawartych w nich postanowień ani szczególnym przepisom o prawie odstąpienia od umowy zawartej na odległość bądź poza lokalem przedsiębiorstwa, nawet jeżeli okres obowiązywania tych umów przeciągnie się poza termin wejścia w życie nowych przepisów.
Sprawdź na czym polega faktoring >>
Do tej pory prawo traktowało przedsiębiorcę jako podmiot profesjonalny, który powinien być świadomy wszystkich swoich praw i obowiązków. Tym samym możliwe było np. wyłączenie rękojmi i nie obowiązywał termin 14 dni na odstąpienie od umowy zawartej na odległość.
W praktyce przedsiębiorca kupujący towar niezwiązany bezpośrednio z wykonywaną przez siebie specjalizacją wcale nie musi dysponować w tym zakresie wiedzą większą niż przeciętny konsument. Dlatego nowe przepisy wprowadzają rozróżnienie na dwa typy umów – zawodowe oraz niezawodowe. W przypadku tych pierwszych nic się nie zmieni – budowlaniec kupujący np. cegły będzie uznawany za podmiot profesjonalny. Jeśli natomiast zakupi towar zakwalifikowany jako niezawodowy np. ekspres do kawy do biura, będzie traktowany jak konsument.
Rejestr takich klauzul, do którego wpisywane są postanowienia umowne uznane za abuzywne, na mocy orzeczeń Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi UOKIK. W myśl nowych przepisów, postanowienie umowy „niezawodowej” uznane za klauzulę abuzywną nie wiąże przedsiębiorcy. Jednak zastosowanie takiego zapisu nie wpływa na ważność całej umowy – strony umowy są związane jej postanowieniami w pozostałym zakresie. Jeżeli przedsiębiorca - sprzedawca zastosuje w umowie klauzulę, która w ocenie drugiej strony ma charakter niedozwolony, przedsiębiorca jak konsument może wystąpić do sądu z żądaniem uznania klauzuli za abuzywną.
Windykacja należności– praktyczny przewodnik >>
Od 1 stycznia 2021 r. sprzedający nie może wyłączyć rękojmi dlatego, że kupujący jest przedsiębiorcą. Objęci nową ochroną przedsiębiorcy zawsze będą mogli zażądać od sprzedawcy podjęcia jednego z czterech kroków: wymiany towaru na nowy, naprawienia wady, obniżenia ceny uszkodzonej rzeczy. W sytuacji, gdy wada jest istotna, będą mogli odstąpić od umowy. To kupujący podejmuje decyzję o wyborze jednej z wymienionych opcji.
Jednoosobowy przedsiębiorca uzyskał także możliwość odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie 14 dni. Dodatkowo, jeśli sprzedawca nie poinformował kupującego o prawie odstąpienia od umowy, termin ten ulega przedłużeniu do 12 miesięcy. Jest to tzw. prawo konsumenta do namysłu.
Pożyczka dla firm - kompletny przewodnik w 4 krokach >>
Aby działać zgodnie z nowym prawem, przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży poza lokalem i na odległość powinni wprowadzić mechanizmy weryfikacji pozwalające im stwierdzić, czy zawierana umowa/nabywany towar dla kupującego, prowadzącego działalność gospodarczą, ma charakter zawodowy czy nie. Jeśli umowa nie ma charakteru zawodowego to przedsiębiorca, najpóźniej w chwili wyrażenia przez kupującego woli związania się umową, zobowiązany jest spełnić wobec kupującego obowiązek informacyjny. Pełny wykaz wymaganych informacji znajduje się tutaj >>
