Przelew bankowy czyli rozliczenie bezgotówkowe może przybrać różne formy. W artykule wyjaśniam jak działają systemy do obsługi poleceń przelewu oraz jakie są najważniejsze rodzaje przelewów.
Przelew bankowy to popularne określenie dla polecenia przelewu, czyli formy rozliczenia bezgotówkowego. Polega on na tym, że na wniosek właściciela rachunku, bank zobowiązuje się do przelania określonej kwoty z jego konta na inny rachunek. Cały proces przebiega elektronicznie – bez fizycznego przekazania banknotów i monet. Niezbędnym warunkiem realizacji takiego zlecenia jest posiadanie przez zleceniodawcę środków w odpowiedniej wysokości na swoim rachunku bankowym, z którego dokonywany jest przelew wychodzący.
Przelew bankowy może mieć formę zlecenia stałego. Jest to cykliczne przekazywanie na rzecz wybranego odbiorcy, w konkretnym dniu, określonej sumy pieniędzy - zazwyczaj stałej kwoty. Najczęściej opłacane są w ten sposób rachunki typu: czynsz, abonament za Internet czy telewizję. Bank sam pobiera z rachunku zleceniodawcy środki i przelewa na wskazany rachunek. Najczęściej jest to usługa bezpłatna.
Polecenie zapłaty jest wygodnym sposobem regulowania cyklicznych płatności o zmiennej wartości np. za zużycie wody, prądu czy gazu. Właściciel rachunku, składając polecenie zapłaty, wyraża zgodę na obciążanie swojego konta przez wybranego odbiorcę. Wymaga to złożenia odpowiedniej dyspozycji zarówno w banku, jaki i u odbiorcy przelewu (np. u dostawcy prądu). Dzięki temu podmiot, na rzecz którego chcemy dokonywać opłat, będzie przesyłał faktury zarówno do nas, jak i do banku. Następnie bank automatycznie dokona przelewu na rzecz odbiorcy. Polecenie zapłaty zazwyczaj jest usługą bezpłatną.
Osoba fizyczna a osoba prawna - poznaj różnice>>
Jest to przelew przesyłany pomiędzy rachunkami w różnych bankach. ELIXIR realizowany jest przez KIR (Krajową Izbę Rozliczeniową), która jest instytucją państwową. Maksymalna wartość pojedynczego przelewu ELIXIR nie może przekraczać kwoty 100 000 zł. Jednak banki mogą posiadać swoje wewnętrzne ograniczenia i kwota ta może być o wiele niższa niż maksimum określone przez KIR. Przelewy ELIXIR zwykle są bezpłatne.
Sesje ELIXIR pomiędzy bankami księgowane są przez Narodowy Bank Polski trzy razy dziennie, w ramach sesji rozrachunkowych:
Każdy bank rozlicza się z uwzględnieniem powyższego harmonogramu, ustalając swoje własne dokładne godziny trwania sesji transakcji wychodzących i przychodzących.
Jest to przelew realizowany pomiędzy rachunkami klientów w tym samym banku. Zaksięgowanie środków trwa zazwyczaj kilka minut (do godziny). Realizacja dyspozycji wewnętrznych trwa przez całą dobę, we wszystkie dni tygodnia, również w święta.
Jest to rodzaj przelewu natychmiastowego. Express Elixir, podobnie jak standardowy Elixir, realizowany jest przez KIR. Limit kwoty przelewu również wynosi 100 tys. zł. W przypadku Express ELIXIR środki przekazywane są na konto adresata niemal w czasie rzeczywistym, nie są uzależnione od harmonogramu sesji przychodzących i wychodzących. Koszt przelewu zależy od wybranego banku, ale zwykle to ok. 5 zł.
Jest to rodzaj przelewu stworzony dla klientów posiadających konto i aplikację mobilną w bankach: ING, Millennium, mBank, PKO BP, Orange Finanse oraz BZ WBK. Przelew realizowany jest w systemie Express Elixir (czyli maksymalnie w kilka minut), jednak środki przekazywane są na numer telefonu powiązany z numerem rachunku bankowego.
SORBNET (System Obsługi Rachunków Banków w Narodowym Banku Polskim) to system prowadzony przez NBP. Przeznaczony jest do rozliczeń wysokogotówkowych w czasie maksymalnie jednej godziny. Kwota przelewu dokonywanego w systemie SORBNET nie posiada ograniczeń. Zgodnie z obowiązującym prawem przelewy o wartości minimum 1 000 000 zł muszą być realizowane przez system SORBNET. W ramach tego systemu nie można zlecić przelewów do ZUS i US. Koszt wykonania przelewu SORBNET zwykle wynosi ok. 30 zł.
Do systemu SORBNET należą następujące podmioty:
SORBNET, podobnie jak ELIXIR, funkcjonuje w dniach roboczych, jest jednak systemem rozliczeniowym prowadzonym w sposób ciągły. W praktyce oznacza to, że przelewy bankowe dokonywane w dniach rozliczeniowych do godziny 16:00 są księgowane nawet w kilka minut na rachunku odbiorcy.
Dostawcą usług BLUECASH jest firma prywatna - Blue Media. Wykorzystuje ona swoje rachunki w różnych bankach w Polsce i obsługę przelewów zewnętrznych zmienia na obsługę przelewów wewnętrznych. Dzięki temu realizacja zlecenie przelewu możliwa jest w kilka minut (w dni robocze). Maksymalna kwota, którą można przesłać w ten sposób aktualnie wynosi 20 tys. zł. (poszczególne banki mogą mieć ustalony niższy limit dla przelewu BLUE CASH).
Przychód i dochód w działalności gospodarczej - poznaj różnice >>
Przy zleceniu przelewów zagranicznych, konieczne jest wskazanie numeru konta odbiorcy w formacie IBAN, a także kodu SWIFT banku.
Jest to system stworzony z myślą o obsłudze rynku europejskiego. Przelewy realizowane są w EURO. Czas księgowania wynosi ok. 24 godzin w dni robocze. Aby skorzystać z tego rozwiązania bank nadawcy i odbiorcy muszą działać w systemie SEPA. Kosztami przelewu SEPA obarczeni są po równo nadawca, jak i odbiorca. Przelew ten można wykonać z konta prowadzonego w złotówkach, jednak wartość transakcji zostanie przeliczona na euro.
Za pomocą przelewu SWIFT można dokonać transakcji zagranicznej w dowolnej walucie na konto w dowolnym banku na świecie. Standardowo czas realizacji takiego przelewu wynosi ok. 3 dni robocze. Zleceniodawca transakcji może zdecydować, w jaki sposób dzielone będą koszty przelewu SEPA:
OUR – wszystkie koszty pokrywa nadawca
SHA – koszty dzielone są między nadawcę i odbiorcę
BEN – wszystkie koszty pokrywa odbiorca.
