Najpopularniejszą formą prowadzenia biznesu w Polsce są jednoosobowe działalności gospodarcze. 1 stycznia 2022 r. było ich 2,58 mln. Na czym polega jednoosobowa działalność gospodarcza? Co jest potrzebne, aby ją założyć? Wyjaśniam w artykule.
Ustawa Prawo Przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku opisuje jednoosobową działalność gospodarczą jako "zorganizowaną działalność zarobkową, wykonywaną we własnym imieniu i w sposób ciągły". Oznacza to, że musi ona spełniać cztery warunki:
Jednoosobowa działalność gospodarcza musi zostać zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jej prowadzenie bez rejestracji (poza wyjątkami) jest zagrożone karą ograniczenia wolności i karą grzywny.
Wpis do CEIDG jest bezpłatny. Można go dokonać na 3 sposoby:
We wniosku o wpis do CEIDG należy podać m.in.
Jedna osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis w CEIDG. Nie można mieć zarejestrowanych kilku jednoosobowych firm na swoje nazwisko, ale pod jednym wpisem można prowadzić różne rodzaje działalności gospodarczej.
Jeżeli w momencie zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca miał nadany wcześniej NIP i/lub REGON, nie ulega on zmianie. Jeśli jednak w chwili składania druku rejestracyjnego CEIDG-1 nie posiada NIP-u, zostanie on mu nadany po rejestracji w ciągu 1 dnia roboczego. Jeśli przedsiębiorca nie posiada REGON-u to zostanie on nadany w ciągu 7 dni.
Przedsiębiorca dokonujący rejestracji w CEIDG musi podać adres do doręczeń oraz jeśli prowadzi działalność w stałym miejscu to zgłasza również adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. We wniosku można również zaznaczyć „brak stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej” jeśli działalność będzie się wiązać z częstymi zmianami miejsca jej wykonywania (usługi u klienta) lub będzie miała charakter mobilny.
Należy posiadać tytuł prawny do nieruchomości, której adres jest zgłaszany do CEIDG (np. prawo własności (współwłasności) nieruchomości lub lokalu mieszkalnego, dzierżawa, najem).
Przedsiębiorca podczas rejestracji w CEIDG musi podać nazwę, pod którą będzie działać. Nazwa jednoosobowej działalności gospodarczej musi zawierać co najmniej imię i nazwisko przedsiębiorcy podane w mianowniku – na przykład: Jerzy Nowak. Kolejność jest ważna – wpisując nazwę najpierw należy podać imię, a później nazwisko.
Do imienia i nazwiska w nazwie warto dodać inne elementy np. rodzaj działalności – „Jerzy Nowak Usługi Budowlane”. Nazwa działalności jest fakultatywna. Można prowadzić działalność identyfikując się wyłącznie za pomocą imienia i nazwiska.
Przy rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej należy również podać jeden kod PKD głównej działalności oraz dowolną liczbę kodów PKD pozostałej działalności. Nie warto wpisywać kodów PKD na zapas, ponieważ listę kodów PKD można aktualizować w dowolnym momencie.
Wniosek o wpis do CEIDG jest równocześnie zgłoszeniem przedsiębiorcy w ZUS jako płatnika składek. Przedsiębiorcy w Polsce muszą rozliczać i opłacać za siebie składki do ZUS na:
Przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą polskie prawo zobowiązuje do posiadania rachunku bankowego. Ma ono służyć do regulowania należności z urzędem skarbowym i ZUS-em, a także z innymi przedsiębiorcami. W przepisach nie ma rozróżnienia pomiędzy kontem prywatnym a firmowym, musi to jednak być konto, które ma tylko jednego posiadacza.
Konieczność posiadania rachunku firmowego powstaje w sytuacji, przedsiębiorca jest płatnikiem VAT i niezbędne jest ujęcie rachunku bankowego na białej liście podatników oraz w sytuacji, gdy dokonywane płatności objęte są mechanizmem podzielonej płatności.
Przedsiębiorca ma do wyboru cztery formy opodatkowania działalności gospodarczej (PIT):
Jednoosobową działalność gospodarczą można rozliczać za pomocą księgi przychodów i rozchodów (KPIR), ryczałtu od dochodów ewidencjonowanych lub w formie ksiąg rachunkowych (tzw. pełna księgowość- obowiązkowa, gdy przychody netto przekraczają 2 miliony euro).
Działalność nierejestrowa to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji firmy. Jeśli przychody z działalności nie przekraczają 1505 zł w żadnym miesiącu (stan na 2022 rok) to taką działalność można prowadzić bez rejestrowania się jako przedsiębiorca. Drugim warunkiem jest niewykonywanie lub zawieszenie działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.
Rejestracji nie wymaga:
Jednoosobowa działalność gospodarcza to najprostsza i najpopularniejsza forma prowadzenia firmy w Polsce. Jej założenie jest szybkie i stosunkowo tanie, co sprawia, że wielu przedsiębiorców decyduje się na ten model. Jednak, jak każda forma działalności, ma zarówno swoje zalety, jak i wady, które warto wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o jej założeniu.
Zalety:
Wady:
Źródło informacji:
https://www.zus.pl
https://www.biznes.gov.pl
https://gazetapodatkowa.gofin.pl/
Wirtualny Asystent