Dźwignia finansowa to stosunek kapitałów własnych przedsiębiorstwa do poziomu jego zadłużenia, czyli do kapitałów obcych (finansowania zewnętrznego).
Korzystanie z efektu dźwigni finansowej niesie ze sobą szanse i zagrożenia. Z jednej strony wspieranie przedsięwzięć finansowaniem zewnętrznym pozwala przedsiębiorstwu szybciej się rozwijać oraz zwiększyć przychody i rentowność kapitału własnego.
Jednak z drugiej strony im większy jest udział długu w kapitale firmy, tym większe ryzyko ona ponosi. Ryzyko to wynika z niepewności co do faktycznej stopy zwrotu z danego przedsięwzięcia, która może zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny odbiegać od oczekiwanej wysokości.
Finansowanie dla firmy - sprawdź jakie masz możliwości >>
Efekt dźwigni finansowej może być pozytywny, gdy zaciągnięcie dodatkowych zobowiązań skutkuje poprawą rentowności biznesu. Ale może być również negatywny (tzw. maczuga finansowa) w sytuacji, gdy dodatkowe koszty np. wynikające z konieczności płacenia odsetek od użyczonego kapitału prowadzą do obniżenia stopy zwrotu z kapitału własnego.
W związku z tym, aby osiągnąć pozytywny efekt dźwigni finansowej należy korzystać z finansowania zewnętrznego jedynie wtedy, kiedy koszt jego pozyskania jest niższy niż zysk z przedsięwzięcia, które realizujemy z udziałem tego kapitału.
Sprawdź jak zapewnić firmie płynność finansową >>
Mechanizm dźwigni finansowej zaczyna działać po skorzystaniu przez daną firmę z obcego finansowania np. po zaciągnięciu pożyczki czy skorzystaniu z faktoringu.
Pozwala on na zwiększenie dochodowości danego przedsięwzięcia dzięki finansowaniu zewnętrznemu, w porównaniu z przychodami możliwymi do wygenerowania przy wykorzystaniu wyłącznie środków własnych przedsiębiorstwa.
Dźwignię finansową można obliczyć na dwa sposoby – dzieląc:
Wynik większy od 1 wskazuje na pozytywny efekt dźwigni finansowej. Jeśli poziom dźwigni finansowej wynosi 2, oznacza to, że wzrost zysku operacyjnego o 10% spowoduje wzrost zysku brutto o 20%. Wynik poniżej 1 wskazuje, że zaciąganie dodatkowych zobowiązań nie przyniesie pożądanego efektu.