Zapytaj
eksperta
Zapytaj
eksperta

Pełnomocnictwo do czynności prawnych - rodzaje i zakres

W kontaktach handlowych często spotykamy się z sytuacją, w której w imieniu jednej ze stron występuje pełnomocnik. W artykule wyjaśniam co to jest pełnomocnictwo oraz kiedy oświadczenie woli złożone przez pełnomocnika jest miarodajne i skuteczne.

Co to jest pełnomocnictwo?

Niemal każdą czynność prawną, można wykonać osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika. Ten ostatni działa w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy, zaś czynności prawne przezeń dokonane wywołują skutki prawne bezpośrednio dla mocodawcy, z zastrzeżeniem, że pełnomocnik działa w granicach umocowania.

Dowiedz się na czym polega windykacja >>

Rodzaje pełnomocnictwa

Kodeks cywilny rozróżnia trzy podstawowe rodzaje pełnomocnictw do dokonywania czynności prawnej, są to:

  • pełnomocnictwo ogólne, upoważniające umocowanego do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Nie ma żadnych ostrych kryteriów kwalifikacji czynności, które by się w tym pojęciu mieściły. Dlatego w każdym, indywidualnym przypadku należy badać czy owe okoliczności wedle zasad prawidłowej gospodarki, kwalifikują określoną czynność, jako mieszczącą się w granicach zwykłego zarządu czy też poza nią wykraczają,
  • pełnomocnictwo rodzajowe, stanowiące umocowanie do dokonywania określonego rodzaju czynności prawnych przekraczających zwykły zarząd,
  • pełnomocnictwo szczególne, będące umocowaniem do dokonania konkretnej czynności przekraczającej zwykły zarząd.

Pełnomocnik może ustanowić dalszych pełnomocników tylko wówczas, gdy takie umocowanie wynika z samego pełnomocnictwa, ustawy lub stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

Co tej jest prokura?

Prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa. Może jej udzielić jedynie przedsiębiorca, który podlega obowiązkowi wpisu do KRS lub CEIDG. Ustanowienie jak i odwołanie prokury należy obligatoryjnie dokonać na piśmie i zgłosić do tego właściwego rejestru przedsiębiorców.

Prokura  zapewnia bardzo szeroki zakres samodzielnego działania prokurenta. Z mocy prawa prokura obejmuje prerogatywę do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Znajduje jednak pewne ograniczenia. Nie obejmuje bowiem kompetencji do zbycia przedsiębiorstwa, oddania przedsiębiorstwa do czasowego korzystania oraz  zbycia i obciążenia nieruchomości. Do takich czynności prokurent musi legitymować się pełnomocnictwem szczególnym, upoważniającym do takiego działania. Można ustanowić kilku prokurentów, mamy wówczas do czynienia z tzw. prokurą łączną.

Sprawdź jak działa dochodzenie należności w e-sądzie >>

Forma udzielenia pełnomocnictwa

Udzielenie pełnomocnictwa ogólnego musi być dokonane na piśmie pod rygorem nieważności.  Przepisy stanowią, że w sytuacji gdy do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna np. forma z poświadczeniem podpisu, forma z datą pewną lub forma aktu notarialnego, to pełnomocnictwo do dokonania takiej czynności powinno być udzielone w takiej samej formie.

Odwołanie i wygaśnięcie pełnomocnictwa

Co do zasady pełnomocnictwo może być odwołane przez mocodawcę w każdym czasie. Wygaśnięcie pełnomocnictwa następuje na skutek:

  • odwołania pełnomocnictwa,
  • zrzeczenia się pełnomocnictwa przez pełnomocnika,
  • upływu czasu, na który pełnomocnictwo było udzielone,
  • dokonania czynności, której dotyczyło umocowanie,
  • śmierci mocodawcy lub pełnomocnika,
  • utraty przez osobę prawną, będącą pełnomocnikiem lub mocodawcą, osobowości prawnej,
  • wygaśnięcia stosunku prawnego, który był podstawą pełnomocnictwa.

Co ważne, a w praktyce rzadko przestrzegane, po wygaśnięciu pełnomocnictwa pełnomocnik ma obowiązek zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa.

Czynności prawne dokonane przez pełnomocnika po wygaśnięciu umocowania, ale w jego pierwotnych granicach, są ważne, chyba że druga strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub mogła się o tym z łatwością dowiedzieć.

Czynności dokonane przez rzekomego pełnomocnika

Jeżeli pełnomocnik zawierający umowę działa bez umocowania lub przekroczy jego zakres, ważność tej umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w imieniu której została zawarta. Druga strona umowy może wyznaczyć osobie, w imieniu której umowa została zawarta bez umocowania, odpowiedni termin do dokonania takiego potwierdzenia. Po bezskutecznym upływie wskazanego terminu druga strona staje się wolna od zobowiązania.

Jednostronna czynność prawna dokonana przez rzekomego pełnomocnika jest natomiast nieważna, chyba, że ten komu oświadczenie woli w cudzym imieniu zostało złożone, zgodził się na działanie bez umocowania.

Upoważnienie a pełnomocnictwo >>

Przeczytaj również

Czas czytania: 2 minuty
12 lipca, 2021
specjalista ds. marketingu, email: [email protected]
BĄDŹ NA BIEŻĄCO!
Otrzymuj powiadomienia o najświeższych artykułach

Zobacz naszą ofertę

FAKTORING JAWNY
Koniec z czekaniem na przelewy od kontrahentów.
Do 90% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring cichy
Finansowanie faktur bez cesji 
i informowania kontrahenta. Do 75% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring odwrotny
Spłacimy Twoje zobowiązania w 24 h i otrzymasz prolongatę terminu płatności do 90 dni

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
PożyczkI
Finansowanie dla firm na dowolny cel do 4 mln zł. Rozpatrzenie wniosku nawet w ciągu 1 dnia
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
INDOS SA ul. Kościuszki 63, 41-503 Chorzów
NIP: 627-23-51-283 | REGON: 276591100
Wpis do KRS: 0000343763 Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach | Kapitał zakładowy: 7.126.560,00 zł wpłacony w całości
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram