Zapytaj
eksperta
Zapytaj
eksperta

Sprzedaż wierzytelności - na czym polega?

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Sprzedaż wierzytelności, czyli  jej przeniesienie z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością  i stanowi wykonanie  przysługującego wierzycielowi prawa własności.

Co to jest sprzedaż wierzytelności?

Sprzedaż wierzytelności w polskim prawie reguluje art. 509 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z nim wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Sprzedaż wierzytelności najczęściej odbywa się w drodze cesji wierzytelności.  Podmiot zbywający wierzytelność to Cedent, a podmiot nabywający dług to Cesjonariusz.

Sprzedać można wierzytelności wynikające z różnych tytułów np.  umów,  praw  do  zwrotu  kaucji,  regresów oraz w różny sposób udokumentowane np. faktury, noty odsetkowe, umowy, weksle.

Wierzyciel, dłużnik, dług - sprawdź co oznaczają te pojęcia >>

Sprzedaż wierzytelności przedawnionych

Zazwyczaj przedmiotem sprzedaży są wierzytelności przedawnione, czyli takie, których termin zapłaty już minął. W praktyce większość transakcji sprzedaży wierzytelności odbywa się w ciągu kilku miesięcy od upływu terminu wymagalności danej faktury.

Jest to najczęściej związane z tym, że wierzyciel nie chce kierować sprawy przeciwko dłużnikowi na drogę postępowania sądowego. Pociąga to bowiem za sobą dodatkowe nakłady finansowe (koszt wpisu sądowego, opłaty kancelaryjne, wynagrodzenie adwokackie itd.). Wiąże się również z koniecznością  oczekiwania na  wydanie przez sąd wyroku w danej sprawie. Z powyższych względów łatwiej i szybciej jest sprzedać wierzytelność, oczywiście o ile znajdziemy chętnego do jej nabycia.

Sprzedaż wierzytelności niewymagalnych

Wierzytelności niewymagalne (czyli takie, które są przed terminem płatności) są przeważnie przedmiotem nabycia w drodze usługi faktoringu. Polega to na tym, że firma faktoringowa wypłaca sprzedawcy wierzytelności ok. 80% wartości faktury w ciągu 24 godzin i czeka na zapłatę zgodnie z terminem od płatnika faktoringowego (podmiotu gospodarczego, na który faktura została wystawiona). Po otrzymaniu od niego płatności firma faktoringowa rozlicza pozostałą kwotę faktury (ok. 20%) oraz pobiera prowizję od kwoty faktury i ilości dni finansowania.

Skorzystanie z faktoringu jest korzystniejsze niż sprzedaż wierzytelności zarówno pod względem warunków prowizyjnych, jak i od strony podatkowej. Od sprzedaży wierzytelności należny jest podatek od czynności cywilno-prawnych, podczas gdy przy faktoringu jedynym obciążeniem podatkowym jest podlegający zwrotowi VAT doliczony do wynagrodzenia prowizyjnego firmy faktoringowej.

Ograniczenia w sprzedaży wierzytelności

Polskie prawo przewiduje możliwość sprzedaży praktycznie każdej wierzytelności. Wyjątkiem są tutaj prawa niezbywalne z mocy ustawy  (np. służebności, dożywocie) oraz wierzytelności umownie wyłączone z obrotu tzw. zakazem cesji.

Dowiedz się więcej o zakazie cesji >>

Jaki jest koszt sprzedaży wierzytelności?

Cena jaką możemy uzyskać za wierzytelność zależy od kilku czynników. Przede wszystkim bierze się pod uwagę:

  • aktualną kondycję finansową dłużnika, jego wypłacalność,
  • długość okresu przeterminowania wierzytelności (najczęściej im ten okres jest dłuższy tym cena jest niższa).

Trzeba się zatem liczyć z tym, że firma zainteresowana zakupem wierzytelności w pierwszej kolejności sprawdzi sytuację dłużnika we wszystkich dostępnych rejestrach przedsiębiorców, wywiadowniach gospodarczych i na giełdach długów. Wymienione kryteria mają wpływ na cenę zakupu danej wierzytelności. Przeważnie mieści się ona w przedziale 50 -90%  wartości nominalnej wierzytelności.

Sprzedaż wierzytelności a VAT

Jak wspomniano wcześniej zbycie wierzytelności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ opodatkowaniu takiemu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Wierzytelność jest prawem majątkowym, a zatem jeżeli cesja wierzytelności ma postać umowy sprzedaży, to wchodzi w zakres art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC. Stawka PCC od umowy sprzedaży praw majątkowych wynosi obecnie 1%. Wartość podatku liczy się od kwoty za jaką wierzytelność została sprzedana.

Zgłoś wierzytelność do sprzedaży >>

Sprzedaż wierzytelności przez bank do funduszu sekurytyzacyjnego to złożony proces, który ma istotne konsekwencje zarówno dla banku, jak i dla dłużnika. Jest to transakcja, w której bank ceduje swoje prawa do niespłaconych zobowiązań na wyspecjalizowany podmiot finansowy, jakim jest fundusz sekurytyzacyjny. Celem tego działania jest poprawa płynności finansowej banku oraz zmniejszenie ryzyka związanego z niespłaconymi kredytami.

Mechanizm sprzedaży wierzytelności

Mechanizm sprzedaży wierzytelności opiera się na umowie cesji, na mocy której prawa do długu przechodzą z banku na fundusz sekurytyzacyjny. Od chwili zawarcia tej umowy, dłużnik jest zobowiązany do spłaty długu nowemu wierzycielowi, którym staje się fundusz. Fundusz sekurytyzacyjny przejmuje odpowiedzialność za dalszą windykację należności, wykorzystując różne narzędzia, takie jak wezwania do zapłaty, postępowania sądowe, a w ostateczności egzekucję komorniczą.

Korzyści dla banków

Dla banków, sprzedaż wierzytelności niesie ze sobą wiele korzyści. Przede wszystkim, pozwala na poprawę wskaźników finansowych poprzez oczyszczenie bilansu z niespłacanych kredytów. Ponadto, bank minimalizuje ryzyko związane z niespłacalnością dłużników i szybciej pozyskuje środki, otrzymując natychmiastową płatność od funduszu sekurytyzacyjnego.

Fundusz sekurytyzacyjny – charakterystyka

Fundusz sekurytyzacyjny to specjalistyczny zamknięty fundusz inwestycyjny, którego głównym celem jest nabywanie i windykacja wierzytelności. Fundusze te działają w oparciu o emisję certyfikatów inwestycyjnych, co umożliwia pozyskanie kapitału na zakup pakietów wierzytelności. Mogą one przybierać formę standaryzowaną lub niestandaryzowaną, a ich funkcjonowanie podlega ścisłym regulacjom prawnym.

Konsekwencje dla dłużnika

Dla dłużnika, sprzedaż wierzytelności przez bank do funduszu sekurytyzacyjnego wiąże się z pewnymi konsekwencjami. Najistotniejszą zmianą jest konieczność spłaty zobowiązania nowemu podmiotowi. W niektórych przypadkach, cesja wierzytelności może prowadzić do przedawnienia roszczenia, szczególnie jeśli nowy wierzyciel nie podejmie odpowiednich kroków prawnych w wymaganym terminie. Ponadto, fundusz sekurytyzacyjny może narzucić odmienne zasady windykacji, które mogą być mniej korzystne dla dłużnika, np. poprzez doliczanie dodatkowych kosztów i odsetek.

Obrona dłużnika

Dłużnik ma prawo kwestionować ważność cesji lub dochodzić przedawnienia długu. Istotne jest również dokładne analizowanie dokumentacji przedstawionej przez fundusz sekurytyzacyjny, ponieważ mogą wystąpić błędy formalne lub braki w dokumentach.

Przeczytaj również

Czas czytania: 3 minuty
26 stycznia, 2022
Doradca Klienta, tel. 509 328 843 email: [email protected]
BĄDŹ NA BIEŻĄCO!
Otrzymuj powiadomienia o najświeższych artykułach

Zobacz naszą ofertę

FAKTORING JAWNY
Koniec z czekaniem na przelewy od kontrahentów.
Do 90% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring cichy
Finansowanie faktur bez cesji 
i informowania kontrahenta. Do 75% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring odwrotny
Spłacimy Twoje zobowiązania w 24 h i otrzymasz prolongatę terminu płatności do 90 dni

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
PożyczkI
Finansowanie dla firm na dowolny cel do 4 mln zł. Rozpatrzenie wniosku nawet w ciągu 1 dnia
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
INDOS SA ul. Kościuszki 63, 41-503 Chorzów
NIP: 627-23-51-283 | REGON: 276591100
Wpis do KRS: 0000343763 Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach | Kapitał zakładowy: 7.126.560,00 zł wpłacony w całości
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram