Starając się w banku o kredyt hipoteczny lub gotówkowy spotkamy się z dwoma rodzajami oprocentowania: stałym i zmiennym. Różnica między nimi jest ogromna i wpływa na wysokość raty kredytowej oraz całkowity koszt kredytu.
Oprocentowanie kredytu/pożyczki to inaczej stopa procentowa, czyli wyrażona w procentach wartość, o jaką zwiększa się kwota zaciągniętego kredytu/pożyczki. Jest to wynagrodzenie dla kredytodawcy/pożyczkodawcy za udostępnienie kapitału.
Oprocentowanie kredytu może wystąpić w dwóch wariantach:
Sprawdź, ile wynoszą odsetki maksymalne od pożyczki>>
Kredyt ze stałym oprocentowaniem ma stałą stopę bazową. Oznacza to, że wysokość raty uwzględniająca zarówno spłatę kapitału, jak i odsetek nie zmieni się przez określony w umowie kredytowej czas.
Polskie banki oferują kredyty ze stałym oprocentowaniem obowiązującym przez okres 5 do 7 lat. Po upływie tego okresu kredytobiorca decyduje czy przejdzie na oprocentowanie zmienne, czy przedłuży umowę z oprocentowaniem stałym, ale na nowych warunkach.
Stałe oprocentowanie kredytu pozwala dokładnie zaplanować spłatę zobowiązania z kilkuletnim wyprzedzeniem. Kredytobiorca nie musi się obawiać zmiany wysokości swojej raty w przypadku zmiany stóp procentowych.
Z jednej strony jest to korzystne, ponieważ mamy pewność co do wysokości rat kredytu. Ponieważ jednak nie jesteśmy w stanie przewidzieć zmian stóp procentowych, jakie nastąpią w czasie spłacania naszego kredytu, to może się okazać, że stałe oprocentowanie pociąga za sobą większe koszty niż oprocentowanie zmienne dla tej samej wysokości i czasu spłaty kredytu.
Decyzją Komisji Nadzoru Finansowego od lipca 2021 roku banki komercyjne muszą posiadać w ofercie kredyty hipoteczne ze stałym oprocentowaniem.
Dowiedz się czym różni się pożyczka od kredytu >>
Oprocentowanie zmienne jest najczęściej stosowanym rodzajem oprocentowania kredytów w Polsce. W przypadku tego rodzaju oprocentowania wysokość raty kredytu zmienia się za każdym razem, gdy Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje się podnieść lub obniżyć stopy procentowe.
Na oprocentowanie zmienne składa się :
Przy oprocentowaniu zmiennym nie jesteśmy w stanie w pełni przewidzieć ani wysokości rat, które będziemy spłacać ani całkowitego kosztu kredytu, który zaciągnęliśmy. Oznacza to zysk w przypadku obniżenia stóp procentowych, ponieważ będziemy płacić raty w kwocie niższej niż ustalona w dniu podpisania umowy. Należy jednak liczyć się również z ryzykiem wzrostu wysokości rat, jeśli stawka WIBOR zostanie podwyższona.
Dowiedz się jak wybrać pożyczkę dla firmy na najkorzystniejszych warunkach?>>
| Cecha | Oprocentowanie stałe | Oprocentowanie zmienne |
|---|---|---|
| Podstawa naliczania | Ustalona na określony czas stopa procentowa | Marża banku + zmienna stopa referencyjna (WIBOR/WIRON) |
| Przewidywalność rat | Wysoka - stała rata przez cały okres obowiązywania | Niska - rata może zmieniać się co 3-6 miesięcy |
| Początkowa wysokość oprocentowania | Zazwyczaj wyższe niż zmienne | Często niższe na początku umowy |
| Ochrona przed wzrostem stóp | Pełna ochrona przez okres obowiązywania | Brak ochrony - rata rośnie wraz ze wzrostem stóp |
| Korzyść przy spadku stóp | Brak - rata pozostaje bez zmian | Pełna - rata maleje wraz ze spadkiem stóp |
| Okres obowiązywania | Najczęściej 5-10 lat, rzadziej cały okres kredytowania | Przez cały okres kredytowania |
| Koszt wcześniejszej spłaty | Często wyższe opłaty za wcześniejszą spłatę | Zazwyczaj niższe opłaty za wcześniejszą spłatę |
| Elastyczność modyfikacji | Ograniczona w okresie obowiązywania stałej stopy | Większa elastyczność zmian warunków |
| Dla kogo najlepsze | Osoby ceniące stabilność, nielubiące ryzyka | Osoby akceptujące ryzyko, liczące na spadek stóp |
| Wpływ inflacji | Korzystne przy rosnącej inflacji (realna wartość raty maleje) | Niekorzystne przy rosnącej inflacji (stopy i raty rosną) |
| Dostępność | Mniejsza liczba ofert na rynku | Większość ofert kredytowych |
| Możliwość refinansowania | Utrudniona w okresie stałej stopy | Łatwiejsza i bardziej opłacalna |
| Planowanie budżetu | Łatwiejsze - stała kwota przez dłuższy czas | Trudniejsze - konieczność uwzględnienia możliwych zmian |
| Ryzyko dla kredytobiorcy | Niskie - przewidywalne koszty | Wysokie - niepewność co do przyszłych kosztów |
