Zabezpieczenie roszczeń zapobiega wyzbyciu się majątku przez dłużnika podczas postępowania sądowego. Proces w sądzie może toczyć się nawet kilka lat. W tym czasie dłużnik może stać się niewypłacalny, ukryć lub sprzedać swój majątek. Uzyskanie zabezpieczenia roszczeń zwiększa szanse na skuteczną egzekucję należności.
Po otrzymaniu sądowego postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, strona wnosząca pozew kieruje wniosek do komornika o zabezpieczenie. Komornik może dłużnikowi zająć rachunek bankowy, wierzytelności, ruchomości itd. Tak uzyskane środki zostają „zamrożone” na czas postępowania sądowego.
Dowiedz się na czym polega windykacja >>
O udzielenie zabezpieczenia może wnosić każda strona postępowania. Musi jednak spełnić dwa warunki: uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.
Uprawdopodobnienie roszczenia nie musi być sformalizowane. Nie trzeba przedstawiać wszystkich dokumentów potwierdzających istnienie roszczenia, a sąd nie przeprowadza żadnych dowodów osobowych (tj. przesłuchania świadków lub stron). Twierdzenie uprawnionego o istnieniu roszczenia musi jednak być poparte źródłami. Źródłem roszczenia może być przykładowo czynność prawna, przepis ustawy czy akt administracyjny.
W praktyce najczęściej wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia składany jest wraz z pozwem i zawiera wszystkie dowody potrzebne zarówno do uprawdopodobnienia roszczenia, jak i jego udowodnienia.
Zabezpieczenie roszczeń w transakcji handlowej różni się od typowego zabezpieczenia roszczeń, ponieważ stosuje się domniemanie interesu prawnego (złej sytuacji finansowej dłużnika). Strona wnosząca pozew nie musi uprawdopodabniać interesu prawnego, jeśli:
Wniosek o zabezpieczenie może być wniesiony zarówno przed wniesieniem pozwu, jak i już w trakcie postępowania sądowego. Może więc być sformułowany zarówno w osobnym piśmie, jak i stanowić element pozwu.
Jeśli wniosek o zabezpieczenie powództwa składany jest przed wszczęciem postępowania podlega opłacie w wysokości 1/4 opłaty należnej od pozwu o to roszczenie. Opłatę od wniosku o zabezpieczenie zalicza się na poczet opłaty za złożenie pozwu. W przypadku złożenia wniosku w treści powództwa jest on wolny od opłat. Opłata od wniosku złożonego już w trakcie postępowania wynosi 100 zł.
Wniosek o zabezpieczenie powinien wskazywać sposób zabezpieczenia roszczeń. W przypadku roszczeń pieniężnych może nim być:
We wniosku o zabezpieczenie należy wskazać do jakiej kwoty ma nastąpić zabezpieczenie. Nie może ona być wyższa od dochodzonego roszczenia liczonego wraz z odsetkami do dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia i kosztami wykonania zabezpieczenia.