Osoby fizyczne czerpiące dochody z tytułu działalności gospodarczej mogą skorzystać z różnych rodzajów opodatkowania. W artykule wyjaśniam, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi formami oraz kto może je stosować.
Do wyboru są cztery formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:
Dowiedz się, czym jest przychód, dochód i zysk w działalności gospodarczej >>
Skala podatkowa, czyli podatek na zasadach ogólnych jest najpopularniejszą formą opodatkowania. Korzystają z niej nie tylko przedsiębiorcy, ale również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, a także emeryci i renciści. Polega na opodatkowaniu dochodu według dwustopniowej skali. Pierwszy próg podatkowy - dochody nieprzekraczające kwoty 120 000 zł - opodatkowany jest zgodnie ze stawką wynoszącą 17% pomniejszoną o ulgi i odliczenia od podatku. Dochody powyżej kwoty 120 000 opodatkowane są w wysokości 32%. W przypadku przekroczenia drugiego progu wyższa stawka dotyczy tylko różnicy pomiędzy dochodem a kwotą 120 000 zł.
W przypadku skorzystania ze skali podatkowej, podatnik jest obowiązany prowadzić Księgę Przychodów i Rozchodów, w której ewidencjonuje swoje przychody i rozchody. Ponadto na koniec roku podatkowego należy sporządzać spis z natury wykazując w nim m.in. nabyte towary oraz materiały.
W przypadku podatku liniowego przedsiębiorca opodatkowuje dochód bez względu na jego wysokość jedną stawką podatku - 19%. Podatnik jest obowiązany prowadzić Księgę Przychodów i Rozchodów, w której ewidencjonuje swoje przychody i rozchody.
Wszystko co powinieneś wiedzieć o fakturze VAT >>
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest formą opodatkowania, w przypadku której przedsiębiorca nie pomniejsza osiąganych przychodów o poniesione koszty podatkowe. Stawki ryczałtu zależą od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej i wynoszą- 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%.
Ryczałt jest przeznaczony dla osób fizycznych uzyskujących przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, które w roku poprzedzającym rok podatkowy:
Dodatkowo ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wymienia katalog działalności, które bezwzględnie nie mogą opodatkować swoich przychodów ryczałtem:
Dowiedz się, jak zapewnić firmie płynność finansową >>
Od roku 2022 z karty podatkowej mogą korzystać jedynie podatnicy, którzy byli opodatkowani w tej formie przed rokiem 2022 i kontynuują opodatkowanie w formie karty podatkowej. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej, albo planują zmienić formę opodatkowania, nie mogą skorzystać z karty podatkowej.
Karta podatkowa jest zryczałtowaną formą opodatkowania. Wartość podatku nie odzwierciedla w żaden sposób osiąganych przez podmiot przychodów. Stawka karty podatkowej zależy od kilku czynników, takich jak np.:
Karta podatkowa przeznaczona jest jedynie dla tych podatników, którzy prowadzą rodzaj działalności określony w art. 23 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (np. usługi rozrywkowe, opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi itp.).
| Skala podatkowa | Podatek liniowy | Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych | Karta podatkowa | |
|---|---|---|---|---|
| Rodzaje działalności | każda działalność gospodarcza | każda działalność gospodarcza | każda działalność, za wyjątkiem wskazanych działalności, które nie mogą być opodatkowane ryczałtem | wskazane w katalogu działalności, które mogą być opodatkowane kartą podatkową |
| Limit dochodów | brak limitu | brak limitu | do 2 mln EURO: - samodzielnie, - łącznie w ramach spółki cywilnej, lub spółki jawnej | brak limitu |
| Rozliczenie kosztów uzyskania przychodu | tak | tak | nie | nie |
| Podstawa opodatkowania | dochód | dochód | przychód | podatek ustala urząd skarbowy |
| Stawka podatku | 17% lub 32% | 19% | od 2% do 17% | stawki zależą od m.in. rodzaju działalności, miejsca wykonywania, liczby pracowników |
| Rozliczenie z innymi dochodami | tak | nie | nie | nie |
