Termin płatności występuje w transakcjach handlowych czyli w umowach, których przedmiotem jest odpłatne dostarczenie towaru lub świadczenie usługi. Jest jednym z podstawowych instrumentów polityki kredytu kupieckiego. Dzięki temu narzędziu przedsiębiorstwo może optymalizować zachowania klientów, wpływać na poziom swoich należności oraz maksymalizować sprzedaż.1
Zasadniczo możemy wyróżnić trzy rodzaje terminów płatności stosowanych przez przedsiębiorstwa w kontaktach handlowych:
Zaliczkę stosuje się zwykle przy sprzedaży produktów nietypowych i wyrobów produkowanych na indywidualne zamówienie. Przedpłaty stosowane są natomiast jako metoda ograniczenia ryzyka utraty należności przy podwyższonym ryzyku kredytowania odbiorcy. Wówczas to odbiorca kredytuje dostawcę. Nierzadko zarówno przedpłata, jak i zaliczka służy pokryciu wydatków niezbędnych dla wykonania umowy (np. jest potrzebna na zakup materiałów budowlanych do remontu).
W sytuacji płatności gotówkowej należy pamiętać, że jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, nie może przekraczać równowartości 15 000 zł brutto. Tą metodę płatności stosuje się często w sytuacji nadwyżki popytu nad podażą, kiedy sprzedawca może narzucić kupującemu najbardziej dogodne dla siebie warunki sprzedaży. Przykładem może być aktualna sytuacja - brak materiałów budowlanych, czy stali spowodował nie tylko wzrost cen, ale wymusił też płatności gotówkowe.
Kredyt kupiecki to inaczej odroczenie terminu płatności. Standardowy termin płatności faktury został uregulowany przepisami prawnymi i w Unii Europejskiej. Wynosi on 30 dni. 1
Dowiedz się co to są puste faktury >>
Termin płatności faktury nie jest obowiązkowym elementem. Faktura, na której nie został on podany, jest ważna.
Termin płatności można określić w umowie, wtedy faktura powinna być zapłacona w tym terminie. Zapis zawarty w umowie jest wiążący, nawet jeśli na fakturze nie ma podanego terminu lub podany jest inny termin. Jeśli jednak termin płatności faktury nie został określony ani w umowie, ani na fakturze to zgodnie z obowiązującym prawem dłużnik powinien dokonać płatności po otrzymaniu wezwania do zapłaty.
Ważne!
Niezależnie od tego czy termin płatności faktury został określony czy nie, jeśli dłużnik (strona transakcji, która dokonała zakupu) nie dokonał zapłaty w ciągu 30 dni od dostarczenia towaru i faktury, to sprzedawca może zgodnie z prawem naliczać odsetki za opóźnienie.
Od 1 stycznia 2020 roku obowiązuje znowelizowana Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, która przewiduje maksymalnie 60 dni terminu zapłaty. Dotyczy to transakcji, w których sprzedawcą jest mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo, a kupującym jest duża firma (tzw. transakcja asymetryczna). W przypadku podmiotów równorzędnych (np. dwie średnie firmy) mogą one ustalić termin zapłaty dłuższy niż 60 dni. Sprzedający jednak, mimo tego ustalenia, ma prawo naliczania odsetek ustawowych po 30 dniach od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia kupującemu faktur
Więcej o odsetkach za opóźnienia w transakcjach handlowych >>
Ważne!
Wyjątek dotyczy podmiotów publicznych (z wyłączeniem podmiotów leczniczych). W transakcjach zawieranych z nimi maksymalny termin płatności wynosi 30 dni od dnia doręczenia faktury.
Dowiedz się czym jest faktoring?>>
Zasady obliczania terminu płatności określonego w dniach wynikające z Kodeksu cywilnego stanowią, że jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło (art. 111 § 2 K.c.). Jeśli więc termin płatności ma być liczony od dnia wystawienia faktury, to pierwszym dniem będzie dzień następujący po dniu wystawienia faktury. Przykładowo - gdy fakturę wystawiono 10 stycznia z 14-dniowym terminem płatności to zapłata w dniu 24 stycznia będzie zapłatą w terminie.
Faktoring jest usługą finansową świetnie dopasowaną do sytuacji, gdy termin płatności faktury jest zbyt krótki.
W przypadku faktoringu jawnego płatnik (kupujący) może wynegocjować z firmą faktoringową wydłużenie terminu płatności np. z 30 do 45 dni. Dodatkowo umowy faktoringowe przewidują okres karencji. Jest to dodatkowy czas, po upływie terminu zapłaty, na spłacenie zobowiązania przez płatnika faktoringowego. W naszej firmie standardowo wynosi on 14 dni.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca musi dokonywać zakupów z przedpłatą lub zbyt krótkim terminem płatności dobrym rozwiązaniem jest faktoring odwrotny. Polega o na tym, że firma faktoringowa opłaca faktury swojego Klienta w ciągu 24 godzin lub zgodnie z ich terminem płatności. Natomiast Klient reguluje należności wobec instytucji finansującej w dogodnym dla siebie czasie, czyli korzysta z prolongaty w zapłacie np. 60 dni.
Więcej o faktoringu odwrotnym >>
Źródło: 1. Sierpińska, T. Jachna: Metody podejmowania decyzji finansowych. WN PWN, Warszawa 2007, s. 177
