Termin płatności występuje w transakcjach handlowych czyli w umowach, których przedmiotem jest odpłatne dostarczenie towaru lub świadczenie usługi. Jest jednym z podstawowych instrumentów polityki kredytu kupieckiego. Dzięki temu narzędziu przedsiębiorstwo może optymalizować zachowania klientów, wpływać na poziom swoich należności oraz maksymalizować sprzedaż.1
Zasadniczo możemy wyróżnić trzy rodzaje terminów płatności stosowanych przez przedsiębiorstwa w kontaktach handlowych:
Zaliczkę stosuje się zwykle przy sprzedaży produktów nietypowych i wyrobów produkowanych na indywidualne zamówienie. Przedpłaty stosowane są natomiast jako metoda ograniczenia ryzyka utraty należności przy podwyższonym ryzyku kredytowania odbiorcy. Wówczas to odbiorca kredytuje dostawcę. Nierzadko zarówno przedpłata, jak i zaliczka służy pokryciu wydatków niezbędnych dla wykonania umowy (np. jest potrzebna na zakup materiałów budowlanych do remontu).
W sytuacji płatności gotówkowej należy pamiętać, że jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, nie może przekraczać równowartości 15 000 zł brutto. Tą metodę płatności stosuje się często w sytuacji nadwyżki popytu nad podażą, kiedy sprzedawca może narzucić kupującemu najbardziej dogodne dla siebie warunki sprzedaży. Przykładem może być aktualna sytuacja - brak materiałów budowlanych, czy stali spowodował nie tylko wzrost cen, ale wymusił też płatności gotówkowe.
Kredyt kupiecki to inaczej odroczenie terminu płatności. Standardowy termin płatności faktury został uregulowany przepisami prawnymi i w Unii Europejskiej. Wynosi on 30 dni. 1
Dowiedz się co to są puste faktury >>
Termin płatności faktury nie jest obowiązkowym elementem. Faktura, na której nie został on podany, jest ważna.
Termin płatności można określić w umowie, wtedy faktura powinna być zapłacona w tym terminie. Zapis zawarty w umowie jest wiążący, nawet jeśli na fakturze nie ma podanego terminu lub podany jest inny termin. Jeśli jednak termin płatności faktury nie został określony ani w umowie, ani na fakturze to zgodnie z obowiązującym prawem dłużnik powinien dokonać płatności po otrzymaniu wezwania do zapłaty.
Maksymalne terminy płatności w transakcjach między przedsiębiorstwami reguluje ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Poniższa tabela prezentuje maksymalne terminy zapłaty w zależności od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa.
Maksymalne terminy płatności faktury w transakcjach między przedsiębiorstwami
| Wierzyciel | Dłużnik | Maksymalny termin zapłaty |
|---|---|---|
| Przedsiębiorca, osoba wykonująca wolny zawód | Podmiot publiczny niebędący podmiotem leczniczym | 30 dni |
| Przedsiębiorca, osoba wykonująca wolny zawód | Podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym | 60 dni |
| MŚP | MŚP | 60 dni z możliwością wydłużenia, jeżeli nie jest to rażąco nieuczciwe |
| MŚP | Duży przedsiębiorca | 60 dni |
| Duży przedsiębiorca | MŚP | 60 dni z możliwością wydłużenia, jeżeli nie jest to rażąco nieuczciwe |
| Duży przedsiębiorca | Duży przedsiębiorca | 60 dni z możliwością wydłużenia, jeżeli nie jest to rażąco nieuczciwe |
Więcej o odsetkach za opóźnienia w transakcjach handlowych >>
Dowiedz się czym jest faktoring?>>
Co do zasady termin zapłaty transakcji handlowej liczy się od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzającego dostawę towaru lub wykonanie usługi. Dwa przypadki, gdy termin zapłaty jest liczony od dnia otrzymania przez dłużnika towaru lub usługi to:
Faktoring jest usługą finansową świetnie dopasowaną do sytuacji, gdy termin płatności faktury jest zbyt krótki.
W przypadku faktoringu jawnego płatnik (kupujący) może wynegocjować z firmą faktoringową wydłużenie terminu płatności np. z 30 do 45 dni. Dodatkowo umowy faktoringowe przewidują okres karencji. Jest to dodatkowy czas, po upływie terminu zapłaty, na spłacenie zobowiązania przez płatnika faktoringowego. W naszej firmie standardowo wynosi on 14 dni.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca musi dokonywać zakupów z przedpłatą lub zbyt krótkim terminem płatności dobrym rozwiązaniem jest faktoring odwrotny. Polega o na tym, że firma faktoringowa opłaca faktury swojego Klienta w ciągu 24 godzin lub zgodnie z ich terminem płatności. Natomiast Klient reguluje należności wobec instytucji finansującej w dogodnym dla siebie czasie, czyli korzysta z prolongaty w zapłacie np. 60 dni.
Więcej o faktoringu odwrotnym >>
Źródło: 1. Sierpińska, T. Jachna: Metody podejmowania decyzji finansowych. WN PWN, Warszawa 2007, s. 177
