Prowadzenie własnego biznesu niejednokrotnie wymaga skorzystania z zewnętrznych źródeł finansowania. Przykładami takich źródeł są: kredyt obrotowy, leasing, pożyczka czy faktoring. Firma finansowa zanim udzieli przedsiębiorcy finansowania w pierwszej kolejności weryfikuje jego zdolność kredytową.
Zdolność kredytowa to zdolność przedsiębiorcy do terminowej spłaty zobowiązań wobec instytucji finansowej. Podmiotowi użyczającemu kapitału pozwala ona określić jakie ryzyko wiąże się z udzieleniem finansowania danej firmie i oszacować prawdopodobieństwo, że przedsiębiorstwo nie będzie dokonywać spłaty zobowiązań w terminie.
Każda firma finansowa i bank ma własne procedury i politykę kredytową w zakresie weryfikacji wniosków o finansowanie. Każda inaczej oblicza zdolność kredytową podmiotów ubiegających się o pozyskanie kapitału. Jednak ogólna zasada dotycząca oceny zdolności kredytowej jest jedna. Chodzi o ustalenie kwoty nadwyżki finansowej generowanej przez podmiot gospodarczy.
Aby ją oszacować instytucje finansowe porównują dochody przedsiębiorstwa z ponoszonymi kosztami. Obliczona kwota musi być wystarczająca do spłaty rat zaciągniętego zobowiązania. Jeśli kwota nadwyżki jest zbyt niska przedsiębiorca powinien liczyć się z możliwością odrzucenia wniosku, zmianą warunków finansowania lub koniecznością przedstawienia dodatkowych zabezpieczeń.
Oceniając zdolność kredytową instytucje finansowe biorą pod uwagę takie kryteria jak: wysokość przychodów przedsiębiorcy, ilość i wartość posiadanych zobowiązań, historię kredytową. Najczęściej do tej oceny wymagane jest przedłożenie następujących dokumentów:
Wymienione wcześniej dokumenty służą instytucjom finansowym do ilościowej analizy zdolności kredytowej. Analiza jakościowa polega na sprawdzeniu poniższych parametrów.
Instytucje finansowe sprawdzają ją bazach danych BiK i BIG. Jeśli przedsiębiorca terminowo spłaca wcześniejsze i bieżące zobowiązania to prawdopodobieństwo, że otrzyma kolejną pożyczkę czy kredyt znacznie rośnie. Niespłacone zobowiązania ograniczają zdolność kredytową. Instytucją finansowym trudno jest ocenić wiarygodność finansową podmiotu gospodarczego, który wcześniej nie korzystał z żadnych usług finansowych i w wymienionych bazach danych nie ma o nim informacji. Nie uniemożliwia to jednak uzyskania finansowania.
BIK i BIG – jak działają, czym się różnią?
Wysokość przychodów jest ważna ponieważ im są wyższe, tym o większą kwotę pożyczki możemy się starać. Jednak równie ważna jest pewność i regularność dochodów. Nieregularne przychody wpływają negatywnie na ocenę zdolności kredytowej.
Posiadanie majątku np. nieruchomości, na którym może zostać ustanowione zabezpieczenie zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania kredytu.
Jest to dodatkowy czynnik związanym z wiarygodnością prowadzonego biznesu. Banki posiadają listy branż obarczonych mniejszym lub większym ryzykiem biznesowym.
Dane te są brane pod uwagę w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej czy spółki jawnej, ponieważ wpływają na obciążenia prywatne w postaci bieżących kosztów utrzymania przedsiębiorcy. Nie mają one natomiast znaczenia, gdy pożyczkobiorcą jest spółka kapitałowa, ponieważ wspólnicy nie ręczą majątkiem prywatnym.
W długim terminie firma może poprawić swoją zdolność kredytowa poprzez budowanie pozytywnej historii kredytowej, czyli zaciąganie i terminowe spłacanie zobowiązań. Inne działania, które mające pozytywny wpływ na zdolność kredytowa to:
Niejednokrotnie ze względu na konieczność analizy zdolności kredytowej procesowanie kredytu w banku jest długotrwałe i skomplikowane. Wiąże się także z koniecznością dostarczenia dużej ilości dokumentów. Prostsze jest pozyskanie kapitału w pozabankowej finansowej instytucji.
Jedną z form finansowania, którą proponują tego typu instytucje jest faktoring. Jest to dobre rozwiązanie, jeżeli przedsiębiorca w przyszłości chce dodatkowo uzyskać kredyt w banku np. na zakup nieruchomości bądź maszyny. Korzystanie z faktoringu nie zmniejsza zdolności kredytowej. Faktoring nie stanowi zobowiązania i nie jest księgowany jako zobowiązanie po stronie firmy korzystającej z tej usługi.
W przypadku ubiegania się o kredyt firma musi posiadać historię kredytową i działać minimum rok na rynku. Finansowanie w formie faktoringu mogą pozyskać podmioty nowo powstałe, działające krótki czas na rynku.
Decydując się na kredyt w banku przedsiębiorca musi wiedzieć na co przeznaczy te pieniądze. Od tego bowiem zależy czy będzie procesował kredyt obrotowy czy też inwestycyjny. Pieniądze uzyskane z faktoringu, przedsiębiorca może przeznaczyć na dowolny cel.
Faktoring jest dostępny również dla podmiotów z przeciętną bądź słabą sytuacją finansową. Podstawowym parametrem analizowanym przez instytucją finansową jest bowiem wiarygodność finansowa płatnika faktoringowego, a ciężar ryzyka niewypłacalności jest rozłożony na przedsiębiorcę jak i jego kontrahenta.