Złożenie pozwu elektronicznie w e-sądzie to bardzo wygodna i niedroga forma dochodzenia należności. Wszystkie czynności podejmowane są online i nie wymagają osobistego stawiennictwa na rozprawach. Procedura oprócz wielu zalet ma również wady. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się co to jest e-sąd i EPU oraz kiedy warto wybrać ten tryb postępowania sądowego.
E-sąd to instytucja w polskim sądownictwie, która umożliwia prowadzenie Elektronicznego Postępowania Upominawczego (EPU). Jest to specjalny tryb dochodzenia roszczeń cywilnoprawnych, w którym wszystkie czynności odbywają się online, bez konieczności osobistego stawiennictwa stron w sądzie. E-sąd działa od 1 stycznia 2010 roku i jest obsługiwany przez VI Wydział Cywilny Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, który ma właściwość obejmującą całą Polskę.
Elektroniczny sąd (tzw. e-sąd) rozpatruje roszczenia pieniężne w ramach elektronicznego postępowania upominawczego (EPU). Żeby sprawa została przyjęta do rozpoznania, należność musi być bezsporna – powinna wynikać wprost z takich dokumentów jak umowa, faktura VAT czy rachunek. Istotne jest również to, by termin wymagalności nie był przekroczony dłużej niż trzy lata przed wniesieniem pozwu. W przeciwnym razie e-sąd nie podejmie się rozpatrzenia danej sprawy.
Warto wiedzieć, że w tym trybie nie ma możliwości uzyskania nakazu zapłaty w trybie nakazowym, ani zabezpieczenia roszczenia wraz z pozwem.
Złożenie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym jest uproszczone. Ma on postać gotowego do uzupełnienia formularza online. Nie ma wymogu dołączenia do niego dowodów. Należy jednak wskazać jakie dowody i na jaką okoliczność chcemy powołać. Aby złożyć pozew nie trzeba drukować i wysyłać do sądu żadnych dokumentów, nie ma potrzeby udania się na pocztę. Zaletą EPU jest również to, że rozpoznanie sprawy ogranicza się do wydania nakazu albo stwierdzenia braku podstaw do jego wydania. Sąd nie przeprowadza w tym trybie rozprawy. Kolejna korzyść to niższe koszty. Opłata od pozwu wynosi ¼ opłaty tradycyjnej.
W EPU e-sąd nie może zobowiązać powoda do dokonania doręczenia pozwu za pośrednictwem komornika. W tym postępowaniu mamy spore ułatwienie dotyczące doręczania korespondencji. Działa tu fikcja doręczeń powiązana z bazą PESEL.
Z art. 50534 par. 1 Kpc wynika, że doręczenie nakazu zapłaty w EPU będzie skuteczne, jeżeli zostanie on wysłany na adres zameldowania ujawniony w rejestrze PESEL. Faktyczny adres zamieszkania, czy ten z Rejestru Danych Kontaktowych nie będzie miał znaczenia. Jest to ważne w sprawach prowadzonych przeciwko osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej lub osobom, które zaprzestały prowadzenia działalności gospodarczej i którym nie możemy doręczyć korespondencji na adres prowadzenia działalności. Jeżeli adres pozwanego będzie niezgodny z ujawnionym w rejestrze PESEL, sąd wyznaczy termin, nie dłuższy niż miesiąc, na ustalenie właściwego. Jeśli w podanym terminie adres nie zostanie ustalony sąd umorzy postępowanie.
Przed wejściem w życie nowych przepisów, zgodnie z art. 505 33 par. 1 Kpc, w przypadku braku podstaw do wydania nakazu lub wniesienia sprzeciwu e-sąd przekazywał sprawę do „zwykłego” sądu według właściwości ogólnej. Umorzenie następowało zaś dopiero, gdy powód nie uzupełnił braków formalnych pozwu. Obecnie e-sąd umorzy postępowanie, gdy stwierdzi brak podstaw do wydania nakazu, brak możliwości doręczenia nakazu na terenie kraju lub pozwany wniesie sprzeciw.
Powód w terminie 3 miesięcy od daty wydania postanowienia o umorzeniu pozwu, będzie mógł wnieść ponownie tradycyjny pozew przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie. Jednak skutki prawne, które wiążą się z wytoczeniem powództwa następują z dniem wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Powstaje fikcja, że sprawa została wytoczona w dniu skierowania pozwu do EPU.
Chcąc kontynuować dochodzenie roszczenia trzeba od nowa wszcząć postępowanie sądowe przed sądem tradycyjnym, łącznie z ponownym złożeniem pozwu i wszystkimi załącznikami w postaci całej dokumentacji uzasadniającej roszczenie. Trzeba także uiścić pełną opłatę od pozwu. Jednak uiszczoną wcześniej opłatę w EPU zalicza się na poczet opłaty od nowo wniesionego pozwu. Zaletą tej procedury jest to, że powód sam podejmuje decyzję, co do dalszego procedowania danej sprawy i nie jest zmuszony np. do procedowania jej przed sądem znajdującym się na drugim końcu kraju w stosunku do jego siedziby.
