Zapytaj
eksperta
Zapytaj
eksperta

Kompendium wiedzy o faktoringu

Chyba każdy przedsiębiorca, prowadzący małą lub średnią firmę (MSP), znalazł się w sytuacji, gdy pilnie potrzebował gotówki na uregulowanie zobowiązań lub realizację nowego, lukratywnego zlecenia. Jeśli jednocześnie firma ta posiada niewymagalną fakturę (czyli udzieliła klientowi kredytu kupieckiego z odroczonym terminem płatności), najszybszym i najprostszym sposobem na uzyskanie natychmiastowego finansowania jest Faktoring.

Optymalizacja płynności finansowej to strategiczny cel każdego decydenta w MSP. Faktoring jest usługą, która eliminuje problem zamrożonych środków, a oferując natychmiastowy dostęp do kapitału, pozwala firmom zwiększyć konkurencyjność i skupić się na rozwoju.

Spis treści

Faktoring to profesjonalna usługa finansowa, świadczona przez banki lub wyspecjalizowane instytucje, takie jak INDOS SA, polegająca na wykupie niewymagalnych faktur sprzedażowych od przedsiębiorstwa (faktoranta). Dzięki faktoringowi faktorant uzyskuje natychmiastowy przelew gotówki (nawet do 90% wartości faktury) w ciągu 24 godzin, zamiast czekać na umówiony termin płatności (np. 60 dni).

Przedmiotem faktoringu są wierzytelności wynikające z faktur, które muszą być bezsporne i nieobciążone. Jest to rozwiązanie dedykowane przede wszystkim firmom z sektora B2B, które regularnie oferują swoim odbiorcom kredyt kupiecki (odroczone terminy zapłaty) za sprzedawane produkty lub świadczone usługi.

Jakie wierzytelności można przekazać do faktoringu jawnego, cichego i odwrotnego? >>

Umowa faktoringowa zawierana jest między 2 stronami: faktorem a faktorantem, ale w transakcji faktoringowej uczestniczą 3 podmioty.

  • Faktor - to bank, firma finansowa lub faktoringowa, która świadczy usługę faktoringu.
  • Faktorant to strona transakcji, która jest dostawcą/sprzedawcą produktów lub usług. Wystawia on faktury z odroczonym terminem płatności i  udziela kredytu kupieckiego swojemu odbiorcy. Jest to klient faktora, na rzecz którego świadczone są usługi faktoringu.
  • Płatnik faktoringowy (dłużnik) to  odbiorca produktów i/lub usług, czyli strona transakcji, która dokonała zakupu. Korzysta on z wydłużonego terminu zapłaty i dokonuje płatności w terminie podanym na fakturze (w przypadku faktoringu jawnego na konto bankowe faktora).

Jakie są strony umowy faktoringowej? >>

Usługi faktoringowe świadczy faktor. Może nim być to bank, firma faktoringowa lub firma finansowa (świadcząca obok faktoringu inne usługi finansowe). Polskie prawo nie określa faktoringu jako czynność bankową, więc dla świadczenia tej usługi nie jest wymagane zezwolenie prezesa NBP. Faktorzy nie muszą także uzyskiwać zezwoleń na świadczenie usług faktoringowych od Komisji Nadzoru Finansowego. Jednak jako instytucje finansowe - firmy faktoringowe muszą przestrzegać przepisów dotyczących tego typu przedsiębiorstw. 

Faktor, czyli jak wygląda współpraca z firmą faktoringową? >>

Zrozumienie mechanizmu działania faktoringu jest kluczowe dla oceny jego potencjału w kontekście poprawy wskaźników ROI (Return on Investment) i przepływów pieniężnych (cash flow) w MSP.

Proces transakcji faktoringowej przebiega następująco:

  1. Złożenie Zamówienia: Odbiorca (płatnik faktoringowy) składa zamówienie u Dostawcy (faktoranta).
  2. Wystawienie Faktury: Dostawca dostarcza produkt lub usługę i wystawia fakturę z odroczonym terminem płatności.
  3. Wykup Wierzytelności: Dostawca przedstawia fakturę firmie faktoringowej (Faktorowi, np. INDOS SA) do natychmiastowego wykupu.
  4. Szybkie Finansowanie: Faktor wypłaca Dostawcy zaliczkę (większą część kwoty wierzytelności, często do 90%) w ciągu zaledwie 24 godzin.
  5. Spłata Należności: Odbiorca reguluje należność (100% kwoty faktury) w ustalonym terminie płatności, przelewając środki bezpośrednio na konto Faktora.
  6. Rozliczenie: Faktor wypłaca Dostawcy pozostałą część kwoty faktury, pomniejszoną o koszty usługi (odsetki faktoringowe).
schemat faktoring

1. odbiorca składa zamówienie u dostawcy

2. dostawca dostarcza produkt lub/i usługę odbiorcy i wystawia fakturę

3. dostawca przedstawia faktorowi  fakturę do wykupu

4. faktor płaci dostawcy większą część kwoty wierzytelności

5. odbiorca spłaca faktorowi należność (100% kwoty faktury)

6. faktor wypłaca pozostałą wartość dostawcy faktury

Co jest przedmiotem faktoringu?

Przedmiotem faktoringuwierzytelności wynikające z faktur sprzedażowych lub zakupowych. Wierzytelności te powinny być bezsporne, istniejące, wolne od zastawów, zajęć, protestów, nieobciążone na rzecz osób trzecich. Faktoring w formie klasycznej obejmuje wierzytelności przed terminem płatności (niewymagalne). Przedmiotem faktoringu odwrotnego mogą być zarówno wierzytelności przed, jak i po terminie płatności (wymagalne).

Jakie wierzytelności można przekazać do faktoringu jawnego, cichego i odwrotnego? >>

Kiedy stosować faktoring?

Zastosowanie faktoringu w swojej firmie powinien rozważyć każdy przedsiębiorca, który chce uzyskać dodatkowe środki finansowe na prowadzenie działalności gospodarczej bez ustanawiania zabezpieczenia majątkowego i konieczności posiadania zdolności kredytowej.

Skorzystanie z faktoringu powinny także rozważyć firmy, które chcą być bardziej konkurencyjne i udzielać swoim klientom kredytu kupieckiego.

Faktoring jest również dobrym rozwiązaniem dla firm, które chcą zdyscyplinować i zmobilizować kontrahentów do terminowego wywiązywania się z płatności.

Kiedy warto stosować faktoring? Praktyczny poradnik dla przedsiębiorców >>

Decydenci w MSP cenią faktoring za jego szybkość i elastyczność, które często przewyższają tradycyjne kredyty obrotowe. Faktoring usprawnia przepływy finansowe w firmie i działa jak tarcza ochronna przeciwko zatorom płatniczym.

Główne korzyści faktoringu

  • Szybki Zastrzyk Gotówki: Przelew do 90% wartości faktury jest realizowany w ciągu 24 godzin.
  • Łatwość Dostępu: Usługi faktoringu są zazwyczaj łatwiejsze do uzyskania niż pożyczka lub kredyt bankowy. Faktoring dostępny jest również dla firm nowo powstałych oraz dla małych przedsiębiorstw
  • Neutralność dla Zdolności Kredytowej: Korzystanie z faktoringu nie jest ujawniane w raportach BIK i nie wpływa negatywnie na zdolność kredytową przedsiębiorstwa. Pozwala to na równoległe ubieganie się o inne formy finansowania, np. kredyt inwestycyjny.
  • Poprawa Wskaźników Bilansowych: Faktoring przekształca należności w środki pieniężne. Suma bilansowa pozostaje taka sama, co przyczynia się do obniżenia wskaźnika zadłużenia i wzrostu wskaźnika rentowności majątku.
  • Odnawialny Limit: Działa jak limit kredytowy. Każda spłata zwalnia limit dostępnych środków, co pozwala finansować kolejne faktury bez ponownej skomplikowanej procedury.
  • Wsparcie Windykacyjne: Faktor przejmuje obowiązek monitorowania płatności i podejmuje działania mające na celu zdyscyplinowanie kontrahentów, co zapobiega zatorom płatniczym.

Wady faktoringu

  • Usługi faktoringu są odpłatne
  • Przy korzystaniu z faktoringu odwrotnego i faktoringu cichego zazwyczaj wymagane jest majątkowe zabezpieczenie
  • Faktoring jawny wymaga uzyskania zgody płatnika na cesję wierzytelności

Sprawdź porównanie rożnych rodzajów faktoringu z innymi usługami finansowymi >>

Zaletą faktoringu, w porównaniu z innymi usługami finansowymi, takimi jak kredyt i pożyczki jest to, że korzystanie z tej usługi finansowej nie jest ujawniane w raportach BIK. Faktoring nie jest zobowiązaniem i nie wpływa negatywnie na zdolność kredytową przedsiębiorstwa. Dzięki temu  możliwe jest na przykład równoległe korzystanie z faktoringu i ubieganie się o kredyt w banku.

Faktoring a kredyt obrotowy - 10 najważniejszych różnic >>

Faktoring może na wiele sposobów usprawnić przepływy finansowe w firmie. Po pierwsze daje on przedsiębiorcy możliwość uzyskania pieniędzy z wystawionych faktur przed ich terminem płatności. Jeśli płynność finansową rozumiemy jako zdolność do terminowego regulowania zobowiązań to w tym zakresie z pomocą przychodzi faktoring odwrotny. Faktoring zwiększa także dyscyplinę płatniczą kontrahentów i zapobiega powstawaniu zatorów płatniczych.

Faktoring a płynność finansowa. W jaki sposób faktoring może poprawić płynność finansową? >>

Faktoring w księgach rachunkowych

Z reguły korzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania zwiększa sumę bilansową i zobowiązania firmy. Natomiast faktoring wywołuje korzystne skutki w strukturze bilansowej. Suma bilansowa pozostaje taka sama, ze względu na przekształcenie należności w środki pieniężne. Stabilność rachunku bilansowego przyczynia się do obniżenia wskaźnika zadłużenia oraz wzrostu wskaźnika rentowności majątku.*

Więcej o tym jak księgować faktoring? >>

Podstawowe rodzaje faktoringu

Kryterium podziału: przejęcie ryzyka niewypłacalności płatnika faktoringowego

Faktoring  z regresem (niepełny, niewłaściwy)

Specyfika tej formy faktoringu polega na pozostawieniu po stronie faktoranta ryzyka niewypłacalności płatnika faktoringowego. W przypadku braku zapłaty przez płatnika, firma faktoringowa ma prawo zwrócić się do faktoranta z regresem o zwrot wypłaconej mu kwoty wraz z odsetkami faktoringowymi. Dlatego faktoring z regresem warto stosować do finansowania faktur wystawianych sprawdzonym i godnym zaufania kontrahentom. Ten rodzaj faktoringu jest wybierany najczęściej, ponieważ jest najkorzystniejszy pod względem kosztów, a wymogi formalne dotyczące transakcji są zminimalizowane. Faktoring z regresem może mieć 2 formy : jawny i niejawny (cichy).

Dowiedz się więcej czym jest regres >>

Faktoring bez regresu (pełny, właściwy)

Przedsiębiorca korzystający z tej usługi całkowicie pozbywa się ryzyka niewypłacalności płatnika faktoringowego. Ryzyko to jest przenoszone na firmę faktoringową. Jeśli płatnik nie dokona płatności wynikających z faktur przekazanych do faktoringu, firma faktoringowa nie ma prawa do regresu, czyli nie może wymagać od faktoranta zwrotu wypłaconej zaliczki. Ze względu na duże ryzyko ponoszone przez firmę faktoringową jest to najdroższa forma faktoringu. Dodatkowym zabezpieczeniem transakcji jest zazwyczaj ubezpieczenie należności.

Faktoring pełny i niepełny - sprawdź na czym polega różnica? >>

Kryterium podziału: przelew wierzytelności (cesja)

Faktoring  jawny

W przypadku korzystania z faktoringu jawnego wymagana jest zgoda płatnika faktoringowego na cesję wierzytelności wynikających z faktur przekazywanych do faktoringu. Płatnik spłaca swoje zobowiązania na konto bankowe faktora.

Faktoring jawny - poznaj jego mocne strony >>

Faktoring cichy (niejawny, tajny, ukryty)

Główna różnica między faktoringiem cichym, a jawnym  polega na tym, że nie dochodzi do przelewu wierzytelności (cesji), a płatnik faktoringowy nie jest informowany o tym, że jego dostawca korzysta z finansowania faktur w formie faktoringu.

Czym się różnią faktoring jawny i cichy? Sprawdź porównanie usług >>

Kryterium podziału: strona transakcji, która korzysta z faktoringu

Faktoring klasyczny

W tym rodzaju faktoringu stroną transakcji, która korzysta z usługi finansowania jest sprzedający/dostawca produktów i/lub usług. Przesyła on do firmy faktoringowej (faktora) faktury wystawione z odroczonym terminem płatności do natychmiastowej zapłaty.

Faktoring odwrotny (odwrócony, zakupowy)

Odwrotność faktoringu odwróconego, w stosunku jego wersji klasycznej, polega na tym, że jest usługą skierowaną do podmiotów dokonujących zakupów, a nie do sprzedawców.

W ramach tej usługi instytucja finansowa (faktor) płaci za towary lub usługi dostawcom swojego klienta. Natomiast klient w ustalonym w umowie terminie spłaca faktorowi zaciągnięte zobowiązanie powiększone o prowizję.

Dowiedz się więcej o różnych rodzajach faktoringu >>

Faktoring jednorazowy

Faktoring jednorazowy to usługa, w ramach której przedsiębiorstwo sprzedaje pojedynczą fakturę lub wybraną grupę faktur faktorowi, zamiast regularnie przekazywać do wykupu wszystkie swoje należności. Zgoda na cesję wyrażana przez płatnika faktoringowego dotyczy w tym przypadku cesji wierzytelności z pojedynczej faktury.

Faktoring jednorazowy to elastyczne rozwiązanie finansowe, które pozwala firmie na uzyskanie finansowania tylko wtedy, gdy jest ono potrzebne, bez konieczności długoterminowego zobowiązywania się do współpracy z firmą faktoringową.

Faktoring globalny

Faktoring globalny to taki rodzaj faktoringu, gdzie zastosowana jest cesja generalna np. wszystkich praw do wierzytelności wynikających z danej umowy lub zlecenia. Jest to kompleksowa usługa finansowa, w ramach której przedsiębiorstwo nawiązuje stałą współpracę z faktorem,  który nabywa wszystkie jego wierzytelności, co oznacza, że każda faktura wystawiona przez firmę powinna być przekazana faktorowi do wykupu. Faktor zajmuje się również zarządzaniem tymi należnościami, co obejmuje m.in. monitoring płatności, windykację, a czasem również przejęcie ryzyka niewypłacalności kontrahentów.

Faktoring jednorazowy a faktoring globalny – sprawdź co lepiej się sprawdzi w Twojej firmie >>

Cesja wierzytelności a faktoring

Z cesją, czyli przelewem wierzytelności mamy do czynienia tylko w przypadku faktoringu jawnego.

Rodzaj faktoringuCesja wierzytelności
Faktoring jawnyTAK
Faktoring cichyNIE
Faktoring odwrotnyNIE

Na drodze cesji faktorant (wierzyciel) przelewa prawa do wierzytelności na firmę faktoringową. Cesja może dotyczyć całego kontraktu tzw. cesja generalna (globalna) wówczas wszystkie wpływy z danej umowy będą przechodziły przez rachunek firmy faktoringowej, ale może także dotyczyć pojedynczej faktury czy wszystkich faktur wystawionych na danego płatnika.

Więcej o cesji wierzytelności w faktoringu >>

Koszty faktoringu mogą być naliczane w formie abonamentu lub prowizji, a na ich wysokość wpływa wiele czynników. Aby zmaksymalizować efektywność finansowania, należy zwrócić uwagę na strategiczne aspekty oferty.

Sprawdź kiedy bardziej opłaca się abonament, a kiedy prowizja za czas finansowania? >>

Co wpływa na koszt faktoringu?

Główne składniki kosztów faktoringu to:

Sprawdź rzetelne zestawienie wszystkich kosztów faktoringu >>

Parametry mające istotny wpływ na koszty faktoringu to:

1. Wiarygodność Płatnika Faktoringowego i Faktoranta: Im stabilniejsza kondycja finansowa tych podmiotów, tym niższa prowizja.

2. Wysokość wypłacanej zaliczki: Im wyższa zaliczka, tym wyższa opłata.

3. Jakość Zabezpieczeń: Zabezpieczenia majątkowe (nieruchomości, ruchomości) mogą obniżać koszty usługi (dotyczy faktoringu odwrotnego lub cichego).

Zarządzanie limitem faktoringowym

Limit faktoringowy to maksymalna, odnawialna kwota finansowania, jaką Faktor udostępnia klientowi.

Ważne! Przy definiowaniu limitu bądź precyzyjny. Firmy faktoringowe często pobierają prowizję przygotowawczą od wartości udzielonego limitu. Nie warto płacić za limit, którego nie zamierzasz wykorzystać. Rozważ rozpoczęcie współpracy od niższego limitu, który z czasem może być podwyższony, gdy zbudujesz pozytywną historię współpracy

Limit faktoringowy - jak obliczyć optymalną wysokość? (indos.pl)

Pakiet usług w cenie faktoringu

Faktoring to nie tylko doraźne i szybkie uzyskanie gotówki. Jest to sposób na kompleksowe, długookresowe i elastyczne rozwiązanie poprawiające płynność finansową.

Oprócz udzielenia finansowania, firma faktoringowa przejmuje na siebie obowiązek dopilnowania terminowości płatności realizowanych przez płatników. Faktor reaguje nawet na kilkudniowe opóźnienie w płatnościach. W takiej sytuacji  podejmuje działania monitorujące w stosunku do płatnika (telefony i e-maile z prośbą o zapłatę). Jeśli takie działania nie przyniosą rezultatu, faktorant ma zapewnioną obsługę w zakresie windykacji należności.

Usługa faktoringu pełni również rolę  prewencyjną, chroniącą przez zatorami płatniczymi. Po pierwsze już sam fakt poinformowania płatników o cesji wierzytelności do firmy faktoringowej sprawia, że przykładają oni więcej wagi do terminowego regulowania swoich zobowiązań. Po drugie, na etapie włączania płatników do umowy faktoringu firma faktoringowa dokonuje ich weryfikacji pod względem rzetelności płatniczej.

Kto płaci za faktoring?

Koszty faktoringu ponosi strona transakcji korzystająca z usługi. W przypadku faktoringu klasycznego (jawnego i cichego) płaci strona transakcji, która dokonuje sprzedaży towarów i/lub usług i wystawia fakturę. W przypadku faktoringu odwrotnego stroną korzystająca z usługi i ponoszącą jej koszty jest firma kupująca towary i/lub usług i otrzymująca fakturę do zapłaty od swojego dostawcy.

Sprawdź jak księgować faktoring? >>

Czy faktoring się opłaca?

Faktoring jako forma finansowania działalności firmy może być bardziej korzystny niż pożyczka ponieważ zazwyczaj ma niższe oprocentowanie oraz nie wymaga ustanowienia zabezpieczenia majątkowego. Dodatkową zaletą faktoringu jest również to, że łatwiej go uzyskać niż kredyt lub pożyczkę.

Kiedy faktoring się opłaca? Sprawdź 4 przykłady >>

O ile mechanizm działania usługi faktoringu jest nieskomplikowany, o tyle wybór najlepszej opcji spośród wielu ofert nie jest już zadaniem prostym. Oprócz nasuwających się w sposób oczywisty aspektów kosztowych usługi warto rozważyć także warunki jej świadczenia. Najważniejsze aspekty, na które każdy przedsiębiorca powinien zwrócić uwagę to:

  • ile kosztuje faktoring, przy czym trzeba wziąć pod uwagę wszystkie koszty a nie porównywać tylko wysokość odsetek faktoringowych
  • limit faktoringowy - jaka jest jego wysokość, możliwość podwyższenia, czy jego niewykorzystanie generuje koszty
  • rodzaj cesji, na podstawie której finansowane są faktury. Powinna być dopasowana do potrzeb faktoranta
  • wypowiedzenie umowy faktoringu - ile trwa i jakie koszty pociąga

6 praktycznych porad jak wybrać najlepszą ofertę faktoringu >>

Pierwszym krokiem do skorzystania z faktoringu jest wypełnienie wniosku faktoringowego oraz przedstawienie dokumentów finansowych firmy. We wniosku faktoringowym faktorant podaje informacje dotyczące firmy, informacje o stanie swoich zobowiązań, definiuje parametry usługi, która go interesuje. Im pełniejsze będą informacje udostępnione firmie faktoringowej tym szybciej będzie dokona ona oceny wnioskodawcy i tym szybsza będzie decyzja kredytowa.

Składam wniosek o udzielenie faktoringu>>

Przepisy prawa określają charakterystyczne cechy, jakie musi spełnić umowa faktoringu. W dokumencie musi znaleźć się:

  • data podpisania umowy
  • miejsce zawarcia umowy
  • określenie stron umowy
  • rodzaj usługi, jaka będzie wykonywana (umowa faktoringu jawnego, cichego lub odwrotnego).

Umowa faktoringu powinna też określać wysokość wynagrodzenia faktora, informować o ustaleniu dodatkowych terminów płatności (karencji oraz regresu), a także jasno określać udzielony faktorantowi limit finansowania. Muszą się w niej znaleźć dane kontaktowe oraz ustanowione do umowy zabezpieczenie. Zwykle faktorzy powyższe informacje zamieszczają w umowie głównej.

Do niej dołącza się stosowne załączniki zawierające: ogólne warunki umowy, przy faktoringu jawnym i cichym listę dłużników faktoringowych, wskazanie pełnomocników i osób do kontaktu u faktora i faktoranta, w przypadku faktoringu jawnego - cesję, w przypadku faktoringu cichego – upoważnienie do prowadzenia działań windykacyjnych, w przypadku faktoringu odwrotnego -  listę wierzycieli.

Umowa faktoringu – najważniejsze elementy i postanowienia >>

*Źródło: Korenik, Dorota. Faktoring w bankowości: strategia przyszłości. CeDeWu. PL Wydawnictwa Fachowe, 2007

Przeczytaj również

Czas czytania: 9 minuty
22 października, 2025
specjalista ds. marketingu, email: [email protected]
BĄDŹ NA BIEŻĄCO!
Otrzymuj powiadomienia o najświeższych artykułach

Zobacz naszą ofertę

FAKTORING JAWNY
Koniec z czekaniem na przelewy od kontrahentów.
Do 90% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring cichy
Finansowanie faktur bez cesji 
i informowania kontrahenta. Do 75% wartości faktury wypłacimy Ci w 24 h
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
Faktoring odwrotny
Spłacimy Twoje zobowiązania w 24 h i otrzymasz prolongatę terminu płatności do 90 dni

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
PożyczkI
Finansowanie dla firm na dowolny cel do 4 mln zł. Rozpatrzenie wniosku nawet w ciągu 1 dnia
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Złóż wniosek
INDOS SA ul. Kościuszki 63, 41-503 Chorzów
NIP: 627-23-51-283 | REGON: 276591100
Wpis do KRS: 0000343763 Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach | Kapitał zakładowy: 7.126.560,00 zł wpłacony w całości

Indos Chatbot

Wirtualny Asystent

linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram